درمان فیبروم رحم: روش‌ها و گزینه‌های موثر

درمان فیبروم رحم یکی از موضوعات مهم در سلامت زنان است که نیاز به توجه و دقت ویژه‌ای دارد. فیبروم‌ها تومورهای خوش‌خیم و غیر سرطانی هستند که معمولاً در رحم رشد می‌کنند و می‌توانند تأثیرات زیادی بر سلامت جسمی و روانی زنان بگذارند.

خوشبختانه، روش‌های مختلف درمانی وجود دارد که بسته به اندازه، نوع و محل فیبروم‌ها، می‌توانند به بهبود وضعیت بیمار کمک کنند. در این مقاله، به بررسی روش‌های مختلف درمان فیبروم و اهمیت تشخیص به موقع آن پرداخته می‌شود.

آیا درمان فیبروم رحم همیشه ضروری است؟

در بسیاری از موارد، فیبروم‌های کوچک که بدون علامت هستند نیاز به درمان فوری ندارند و تنها باید تحت نظر پزشک کنترل شوند. اما اگر فیبروم رحم بدون درمان باقی بماند، می‌تواند با مشکلات زیر همراه شود:

• تشدید علائم فیبروم با گذشت زمان 
• ناباروری یا مشکلات باروری 
• بزرگ شدن شکم و افزایش وزن 
• کم‌خونی شدید به دلیل خونریزی‌های سنگین و طولانی 
• درد لگن و کمر 
• یبوست و اختلالات گوارشی 
• احساس فشار و پری در ناحیه شکم 
• مشکلات ادراری مانند تکرر ادرار یا بی‌اختیاری 
• اختلالات جنسی مانند درد هنگام رابطه جنسی، کاهش میل جنسی، و نرسیدن به ارگاسم 
• نیاز به درمان‌های پیچیده‌تر و تهاجمی‌تر در مراحل پیشرفته 

عدم درمان به‌موقع فیبروم می‌تواند فعالیت‌های روزانه فرد را مختل کند. بنابراین، برای پیشگیری از این عوارض، مشاوره با پزشک و کنترل اندازه فیبروم توصیه می‌شود.

درمان فیبروم رحم چگونه انجام می شود؟

درمان فیبروم رحم بسته به اندازه، تعداد، محل قرارگیری و شدت علائم می‌تواند متفاوت باشد. اگر فیبروم‌های رحم کوچک باشند و علائمی ایجاد نکنند، پزشک ممکن است تنها پیگیری منظم و عدم درمان فعال را توصیه کند. اما در مواردی که علائمی مانند خونریزی شدید، درد لگن، مشکلات گوارشی و ادراری یا مشکلات باروری بروز کند، نیاز به درمان جدی‌تر خواهد بود. روش‌های درمانی فیبروم به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1. درمان دارویی

داروها برای کنترل علائم یا کوچک کردن فیبروم تجویز می‌شوند. این درمان‌ها عبارت‌اند از:

آگونیست‌هایGnRH : این داروها با کاهش سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون باعث کوچک شدن فیبروم و توقف موقتی چرخه قاعدگی می‌شوند. اگرچه ممکن است علائمی شبیه یائسگی مانند گرگرفتگی و خشکی واژن ایجاد کنند، اما اغلب برای استفاده کوتاه‌مدت پیش از جراحی تجویز می‌شوند.

آنتاگونیست‌ها :GnRH این داروها با مهار تولید هورمون‌های تحریک‌کننده فولیکول و لوتئینه‌کننده   FSH) و ( LH به کاهش خونریزی شدید و کوچک شدن فیبروم کمک می‌کنند.

قرص‌های ضدبارداری: این داروها به کاهش درد و خونریزی شدید قاعدگی کمک می‌کنند اما اندازه فیبروم را تغییر نمی‌دهند. روش‌های دیگر پیشگیری از بارداری هورمونی مانند IUD نیز ممکن است مؤثر باشند.

مسکن‌ها: داروهای مسکن مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می‌توانند درد ناشی از فیبروم را تسکین دهند، اما تأثیری بر اندازه توده ندارند.

2. جراحی

اگر داروها مؤثر نباشند یا فیبروم‌ها به اندازه‌ای بزرگ باشند که باعث علائم شدید شوند، جراحی فیبروم رحم ممکن است ضروری شود:

میومکتومی: این عمل برای برداشتن فیبروم‌ها بدون آسیب به رحم انجام می‌شود. بسته به اندازه و محل فیبروم، می‌توان آن را به روش‌های هیستروسکوپی (از طریق واژن)، لاپاراسکوپی (چند برش کوچک روی شکم)، یا لاپاراتومی (برش بزرگ روی شکم) انجام داد. این روش برای زنان با برنامه بارداری آینده مناسب است.

هیسترکتومی: در این جراحی، رحم به‌طور کامل برداشته می‌شود و دیگر امکان بارداری وجود ندارد. این روش تنها درمان قطعی فیبروم‌های رحمی است.

ابلیشن آندومتر: برای فیبروم‌هایی که در لایه مخاطی رحم قرار دارند، عمل ابلیشن آندومتر می‌تواند مؤثر باشد. در این روش، پوشش داخلی رحم تخریب می‌شود تا رشد فیبروم‌ها متوقف شود و علائمی مانند خونریزی شدید کاهش یابد. این روش غیرجراحی بوده و دوران نقاهت کوتاهی دارد.

3. آمبولیزاسیون فیبروم رحمی (UFE)

در این روش کم‌تهاجمی، شریان‌های تغذیه‌کننده فیبروم با تزریق مواد خاصی مسدود می‌شوند که باعث کوچک شدن و کاهش علائم می‌گردد. این روش سریع‌تر از جراحی است و معمولاً به‌سرعت بهبود می‌یابد. بااین‌حال، برای زنانی که قصد بارداری دارند توصیه نمی‌شود.

انتخاب روش درمانی مناسب بستگی به شرایط فردی، برنامه‌های باروری آینده، شدت علائم و اندازه فیبروم دارد. مراجعه به پزشک متخصص و پیگیری منظم برای کنترل و درمان فیبروم‌ نقش کلیدی در پیشگیری از عوارض دارد.

چه زمانی باید برای درمان فیبروم رحمی به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت مشاهده یا تجربه موارد زیر باید به پزشک مراجعه کرد:

• درد مستمر در ناحیه لگن

• دوره های قاعدگی بسیار سنگین، طولانی و دردناک

• لکه بینی یا خونریزی بین دوره ها

• مشکل در تخلیه مثانه

• کاهش تعداد گلبولهای قرمز خون (کم خونی) در صورتی که توضیح دیگری نداشته باشد.

◀ در صورت مشاهده خونریزی شدید واژینال یا درد شدید و ناگهانی لگن، باید سریعا به پزشک یا سایر مراکز درمانی مراجعه و موضوع را پیگیری کنید.

برای درمان فیبروم رحم به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

برای درمان فیبروم رحم باید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید. متخصص زنان به‌طور خاص در تشخیص و درمان مشکلات مرتبط با سیستم تولیدمثل زنان، از جمله فیبروم‌های رحمی، تجربه و مهارت دارد. این پزشکان می‌توانند بر اساس علائم شما و بررسی‌های تشخیصی (مانند سونوگرافی یا MRI)، روش درمانی مناسب را پیشنهاد کنند. در برخی موارد، اگر فیبروم‌ها به جراحی نیاز داشته باشند، بهترین جراح فیبروم در تهران با تخصص در جراحی‌های لاپاراسکوپی یا هیستروسکوپی بهترین انتخاب است.

درمان فیبروم رحم چقدر طول می کشد؟

به گفته دکتر پوران حاجیان مدت زمان درمان فیبروم رحم به نوع و شدت درمان بستگی دارد. در صورتی که درمان دارویی برای کاهش علائم فیبروم مانند خونریزی شدید و درد انتخاب شود، این دوره معمولاً از چند هفته تا چند ماه به طول می‌انجامد. اما اگر درمان جراحی مانند میومکتومی یا هیسترکتومی انجام شود، زمان بهبودی پس از جراحی ممکن است 6 تا 8 هفته طول بکشد.

روش‌های غیرجراحی مانند آمبولیزاسیون فیبروم رحم، که در آن شریان‌های تغذیه‌کننده فیبروم مسدود می‌شوند، اغلب باعث بهبودی سریع‌تر می‌شوند و بیمار می‌تواند ظرف 48 ساعت به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد. به طور کلی، مدت زمان بهبودی و نتیجه درمان به عوامل مختلفی از جمله اندازه و موقعیت فیبروم و وضعیت کلی بیمار بستگی دارد، لذا مشاوره دقیق با پزشک متخصص ضروری است.

سخن پایانی

در نهایت، درمان فیبروم رحم به عواملی مانند اندازه، تعداد، محل و علائم آن بستگی دارد. این توده‌های خوش‌خیم ممکن است علائمی مانند خونریزی شدید، درد یا مشکلات باروری ایجاد کنند که می‌تواند زندگی روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد.

در برخی موارد، درمان‌های دارویی برای کوچک کردن فیبروم‌ها و کاهش علائم مؤثر است، در حالی که در موارد پیشرفته‌تر یا فیبروم‌های بزرگ‌تر ممکن است نیاز به جراحی یا روش‌های جدید مانند آمبولیزاسیون باشد. مهم‌ترین نکته این است که با تشخیص به موقع و مشاوره با پزشک متخصص، می‌توان از بروز عوارض جدی جلوگیری کرد و بهترین روش درمان را انتخاب کرد.