فیبروم ساب موکوزال یکی از انواع شایع فیبروم‌های رحمی است که در لایه داخلی رحم، نزدیک به حفره رحم تشکیل می‌شود. این نوع فیبروم تاثیرات زیادی بر سلامت زنان داشته و علائمی مانند خونریزی غیرطبیعی رحم، درد در ناحیه لگن و مشکلات باروری ایجاد می‌کند و بسیار مهم است که سریعا تشخیص داده شود و تحت درمان قرار بگیرد. در این مقاله، به بررسی جزئیات این نوع فیبروم، دلایل بروز آن و راهکارهای درمانی می‌پردازیم.
فیبروم ساب موکوزال چیست؟
فیبروم های ساب موکوزال نوعی تومور خوش‌خیم هستند که در لایه زیرین مخاط رحم (ساب موکوزا) رشد می‌کنند. این فیبروم‌ها نسبت به سایر انواع فیبروم‌ها، چون در لایه داخلی رحم قرار دارند، می‌توانند تاثیرات بیشتری بر عملکرد رحم و علائم بیمار بگذارند.
از آنجا که فیبروم های ساب موکوزال به داخل حفره رحم فشار وارد می‌کنند، ممکن است باعث بروز مشکلاتی مانند خونریزی‌های غیر طبیعی (مانند خونریزی‌های سنگین و طولانی‌مدت)، دردهای لگنی، پریودهای نامنظم، و مشکلات باروری شوند. در بعضی از موارد، این فیبروم‌ها ممکن است باعث سقط‌های مکرر یا مشکل در بارداری شوند.
علائم فیبروم ساب موکوزال
به گفته دکتر پوران حاجیان فیبروم ساب موکوزال علائمی را در فرد ایجاد می‌کند که بسته به اندازه و موقعیت آن متفاوت است. برخی از علائم رایج این نوع فیبروم رحم:
- خونریزی غیرطبیعی و نامنظم در دوران قاعدگی
- درد در ناحیه پایین شکم یا لگن
- مشکلات باروری یا ایجاد مشکلات در کاشت جنین
- لکه بینی بین دو دوره قاعدگی
- حساسیت یا درد هنگام مقاربت
- مشکل در خروج ادرار یا اجابت مزاج
آیا فیبروم ساب موکوزال خطرناک است؟
فیبروم ساب موکوزال خطرناک نیست؛ زیرا همانطور که بیان شد در دسته توده های غیرسرطانی قرار دارد و به ندرت به حالت سرطانی تبدیل می‌شود. البته این نوع فیبروم باعث خونریزی های زیاد و طولانی مدت در دوران پریودی می‌شود که منجر به کم‌خونی و ضعف عمومی خواهد شد و این مسئله احتمال بروز خطراتی چون از حال رفتن و غش کردن را برای فرد به همراه دارد.
درمان های فیبروم ساب موکوزال کدام‌اند؟
درمان‌های انتخابی برای فیبروم ساب موکوزال به اندازه، موقعیت و شدت علائم بستگی دارد. درمان های پیشنهادی عبارتند از:
- داروهایی مانند پروژستین ها، آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین یا قرص‌های ضد بارداری به کاهش اندازه فیبروم ها و کنترل خونریزی های غیرطبیعی کمک می‌کنند.
- برای کنترل درد و خونریزی مفرط داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی تجویز می‌شوند.
- در این روش، با استفاده از یک کاتتر، شریان های تغذیه کننده فیبروم مسدود می‌شود تا جریان خون به فیبروم قطع شود و اندازه آن کاهش یابد.
- این روش ها برای کوچک کردن فیبروم ها و کاهش علائم استفاده می‌شوند.
- در صورتی که فیبروم‌ها بسیار بزرگ باشند یا درمان های دیگر موثر نباشند، جراحی فیبروم رحم توصیه می‌شود، به ویژه در زنانی که دیگر قصد بارداری ندارند.
- در این جراحی، فیبروم ها از دیواره رحم برداشته می‌شوند. این روش به زنانی که تمایل به حفظ رحم و بارداری دارند توصیه می‌شود.
- این روش جراحی کم تهاجم برای برداشتن فیبروم ها از داخل رحم با استفاده از ابزارهایی که از طریق واژن و دهانه رحم وارد رحم می‌شوند، انجام می‌شود.
آیا فیبروم ساب موکوزال بر بارداری تأثیر می‌گذارد؟
فیبروم ساب موکوزال بر بارداری تأثیر می‌گذارد، به ویژه اگر فیبروم بزرگ باشد یا در موقعیتی قرار داشته باشد که به دیواره داخلی رحم فشار وارد کند. این نوع فیبروم ها باعث مشکلاتی در جایگذاری جنین یا جلوگیری از کاشت موفق جنین در رحم می‌شوند.
همچنین، این نوع فیبروم ها به دلیل تغییرات در شکل رحم، خونریزی های شدید یا مشکلات در جریان خون به جنین باعث بروز مشکلاتی در طول بارداری می‌شوند. البته منظور این نیست که همه خانم ها با این فیبروم در بارداری دچار مشکل خواهند شد، بلکه برخی بانوان با وجود ساب موکوزال نیز بارداری موفق و سالمی خواهند داشت.
اگر یک زن با مشکلات باروری رو به رو باشد و فیبروم ساب موکوزال تشخیص داده شود، درمان هایی مانند جراحی برای برداشتن فیبروم‌ها به افزایش شانس بارداری کمک می‌کند.
چه زمانی جراحی فیبروم ساب موکوزال توصیه می‌شود؟
جراحی فیبروم ساب موکوزال زمانی توصیه می‌شود که فیبروم‌ها باعث علائم آزاردهنده‌ای مانند خونریزی شدید یا طولانی‌مدت، دردهای غیرقابل تحمل، یا مشکلات باروری شوند. این نوع فیبروم‌ها که در زیر لایه داخلی رحم (مخاط رحم) رشد می‌کنند، معمولاً اثرات زیادی بر چرخه قاعدگی و حتی بارداری دارند.
در صورتی که درمان‌های دارویی مانند هورمون‌ها یا روش‌های غیرجراحی مثل امبولیزاسیون عروق فیبروم مؤثر نباشند یا عوارض جانبی زیادی ایجاد کنند، جراحی به عنوان راه حل نهایی برای حذف فیبروم‌ها پیشنهاد می‌شود. این جراحی می‌تواند به صورت روش‌های حداقل تهاجمی مانند لاپاراسکوپی انجام شود که با کاهش زمان بهبودی و درد، به بیمار کمک می‌کند سریع‌تر به زندگی روزمره خود بازگردد.
آیا فیبروم موکوزال به خودی خود از بین می‌رود؟
فیبروم ساب موکوزال به خودی خود از بین نمی‌رود اما در برخی موارد، اندازه آن کاهش می‌یابد یا علائم آن بهبود پیدا می‌کند. فیبروم‌ها به دلیل تغییرات هورمونی و رشد بافت های رحم شکل می‌گیرند و در دوران یائسگی که سطح هورمون های جنسی کاهش می‌یابد، فیبروم‌ها کوچک می‌شوند یا علائم آن ها کاهش می‌یابد. با این حال، در اکثر موارد، فیبروم موکوزال به درمان نیاز دارد، به ویژه اگر باعث علائمی مانند خونریزی شدید، درد یا مشکلات باروری شود.
تاثیر داروهای هورمونی بر فیبروم ساب موکوزال چیست؟
داروهای هورمونی تاثیر زیادی بر فیبروم موکوزال دارند. این داروها با تنظیم سطح هورمون های تولید شده توسط تخمدان ها، به ویژه استروژن و پروژسترون، به کاهش رشد فیبروم ها کمک می‌کنند. برخی داروهای هورمونی مانند آگونیست‌های هورمون آزادکننده گنادوتروپین باعث کاهش سطح استروژن می‌شوند، که این امر منجر به کوچک شدن فیبروم‌ها و کاهش علائم آنها مانند خونریزی های شدید و درد می‌شود.
همچنین، داروهایی مانند قرص‌های ضدبارداری و پروژستین‌ها به کاهش خونریزی غیرطبیعی و درد کمک می‌کنند، اما به طور کلی نمی‌توانند فیبروم‌ها را به طور کامل از بین ببرند. داروهای هورمونی به عنوان درمان موقتی برای کنترل علائم استفاده می‌شوند و در صورت عدم تاثیر گذاری یا نیاز به درمان های بلند مدت، روش‌های دیگر مانند جراحی ضروری می‌باشد.
نتیجه‌گیری
فیبروم ساب موکوزال اگرچه اغلب خوش خیم است ولی بر سلامت عمومی و باروری تاثیر می‌گذارد. به همین دلیل، تشخیص به موقع و پیگیری درمانی مناسب بسیار مهم است. هر فردی که علائمی مانند خونریزی شدید، درد یا مشکلات در باروری را تجربه می‌کند، باید به بهترین جراح فیبروم رحم مراجعه کند تا بهترین روش درمانی با توجه به شرایط فردی انتخاب شود.