آشنایی بیشتر با افتادگی رحم

آشنایی بیشتر با افتادگی رحم

بیماری پرولاپس یا افتادگی رحم را بیشتر بشناسیم

در سال­های اخیر با توجه به پیشرفت تکنولوژی و علم در حوزه بیماری زنان گام­های بسیار بزرگی برای درمان و تشخیص زود هنگام بیماری­هایی مانند افتادگی رحم برداشته شده است. اما متاسفانه بسیاری از افراد به دلیل ترس حتی پس از مشاهده علائم اولیه نیز با تاخیر به پزشک متخصص مراجعه می­کنند. یکی از بیماری­های شایع در حوزه زنان افتادگی رحم است که در اغلب موارد به اشتباه تنها عامل این بیماری را زایمان طبیعی می­دانند.

 

 پایین افتادگی رحم

رحم و انتهای روده بزرگ و مثانه به طور طبیعی به واسطه چندین ماهیچه،  بافت و رباط در جای اصلی خود نگه داشته شده است. اگر بافت­های نگه دارنده اندام­ها در محل خود به اندازه کافی قوی نباشند یک یا چند اندام ممکن است از محل خود پایین بیافتد که به آن پرولاپس رحم یا پایین افتادگی اندام درونی گفته می­شود.

 

عوامل موثر در افتادگی رحم

احتمال پیشرفت  پرولپس با بالا رفتن سن و کاهش سطح استروژن شدیدتر می­شود. زیرا وظیفه هورمون استروژن تقویت عضلات لگن است. احتمال پرولپس با زایمان و حاملگی نیز رابطه مستقیم دارد. زنانی که بیش از یک بار زایمان طبیعی داشته ­اند و یا به سن یائسگی رسیده ­اند بیشتر از سایرین در معرض خطر این بیماری قرار دارند.

 

علائم پرولاپس در بانوان

چاقی، سرفه­های مزمن و شدید، کارکرد طاقت فرسا و کشیدگی ماهیچه اول لگن به عنوان مثال با کار سنگین فیزیکی از فاکتورهای خطرناک ایجاد پرولپس است. افتادگی رحم ممکن است با چندین درد همراه باشد:

  • درد قسمت پایین کمر
  • بی اختیار در ادرار
  • مشکلات خالی کردن مثانه و ادرار
  • یبوست

تشخیص افتادگی رحم

پزشک با ارزیابی علائم و تست عملکرد لگن می­تواند افتادگی رحم را تشخیص دهد. او در حین معاینه برای مشاهده رحم، دهانه رحم و واژن وسیله­ای به نام اسپکولوم را داخل واژن قرار می­دهد. پزشک ممکن است از شما بخواهد دراز بکشید و یا بایستید و مانند زمانی که در حال دفع مدفوع هستید به شکم خود فشار بیاورید تا بتواند میزان افتادگی را رحم را تشخیص دهد.

 

مراحل مختلف پرولاپس

افتادگی رحم دارای درجات مختلفی می­باشد که با توجه به آن می­توان میزان پیشرفت بیماری را تعیین کرد.

مرحله اول یا I: در این مرحله رحم در نیمه بالایی واژن قرار دارد و هنوز به دهانه واژن نزدیک نشده است.

مرحله دوم یا II: در این مرحله رحم به نزدیکی دهانه واژن رسیده است اما از آن خارج نشده است.

مرحله سوم یا III: رحم در مسیر خروج از واژن قرار گرفته است اما کاملا از آن خارج نشده است.

مرحله چهارم یا IV: در مرحله چهارم دهانه رحم به طور کامل از دهانه واژن خارج شده است.

 

راه­های پیشگیری از پایین افتادگی رحم

در بسیاری از مواقع نمی­توان از افتادگی رحم پیشگیری کرد. اما با رعایت نکات زیر می­توان احتمال خطر آن را کاهش داد:

  • انجام تمرینات ورزشی منظم: ورزش­هایی که به صورت مداوم توسط بیمار انجام شود در تقویت عضلات لگن بسیار موثر خواهد بود. البته انجام ورزش­های سنگین که موجب ایجاد فشار در ناحیه لگن و واژن می­شود  به هیچ عنوان توصیه نمی­شود. در صورتی که در دوران بارداری خود هستید با پزشک متخصص خود درباره شروع ورزش­های پیشگیری از افتادگی رحم در نیمه دوم بارداری صحبت کنید.
  • حفظ وزن متعادل: اضافه وزن یکی از فاکتورهای مهم در افتادگی رحم می­باشد. با تغییر سبک زندگی و اصلاح روش تغذیه رسیدگی به وزن مطلوب به راحتی امکان پذیر است. کاهش وزن علاوه بر پیشگیری در بروز پرولاپس در کنار تمرینات منظم ورزشی کمک شایانی به درمان این بیماری می­کند.
  • مصرف استروتژن در دوران یائسگی: افزایش میزان استروتژن در بانوانی که در دوران یائسگی خود هستند علائم پرولاپس را تا حد چشم­گیری کاهش می­دهد.
  • انجام تمرینات کگل یا کف لگن: تمرینات کگل در  تقویت عضلات کف لگن بسیار موثر است. هر چند باید در نظر داشته باشیم این تمرینات در مراحل اولیه افتادگی موثر هستند. در این ورزش از بیمار خواسته می­شود تا به مدت پنج تا ده ثانیه عضلات کف لگن خود را منقبض کند و سپس در ادامه به مدت پنج تا ده ثانیه شل کند. برای گرفتن نتیجه مطلوب توصیه می­شود این تمرینات حداقل روزی سه بار و هربار 15-20 بار توسط بیمار انجام شود.

 

درمان افتادگی رحم

چندین روش برای درمان پرولپس وجود دارد. در افتادگی رحم خفیف درمان­های هورمونی ممکن است کافی باشد. قرار دادند رحم بند یا پساری( وسیله­ای برای پوشاندن گردن رحم) ممکن است به اندازه کافی به افتادگی رحم کمک کند. پساری با توجه به تشخیص پزشک ممکن است برای مدت طولانی یا کوتاه مورد استفاده قرار بگیرد. فیزیوتراپ ممکن است به تقویت ماهیچه های لگن اقدام کند و ناراحتی­های شما را کاهش داد. پزشک متخصص ممکن است تصمیم به جراحی بگیرد. تا ارگان­های پایین افتاده را در محل قبلی و اصلی خود قرار دهد. در حالت عادی اورولوژیست و یا متخصص زنان در صورتی که درمان­های دیگر جواب ندهند به جراحی روی می آورند.

 

کلام آخر:

با توجه به عوارض  پرولاپس مانند انسداد روده کوچک، خونریزی­های غیرطبیعی و بی اختیاری در کنترل ادرار باید این بیماری توسط افراد جدی گرفته شود. هر چند پرولاپس در برخی بیماران قابل پیشگیری نیست اما با انجام اقدامات زود هنگام و مناسب می­توان خطر ابتلا به پرولاپس را کاهش داد. توصیه می­شود بانوان به طور سالیانه برای انجام معاینات لگنی و سایر آزمایش­ها به پزشک متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کنند.

مطالب مرتبط

Dr. Pouran Hajian
© Copyright 2022. All rights reserved باهمکاری آسکین گرافیک
ASKIN GRAPHIC Co.